ਹੌਸਪਿਟੈਲਿਟੀ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੈਨਪਾਵਰ ਦੀ ਮੰਗ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਚਿਤ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਘੱਟ ਹਨ। ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੋਟਲ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ, ਏਅਰਲਾਈਨ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਬੇਹਿਤ ਕਰੀਅਰ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਹੇਠਾਂ ਉਹ ਉਦਯੋਗ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਆਪਣਾ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ—
- ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ/ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਜਾਇੰਟ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ
- ਕਲੱਬ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ/ਰੀਕਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੈਲਥ ਸੈਂਟਰ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ
- ਕਰੂਜ਼ ਸ਼ਿਪ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ
- ਸੰਸਥਾਤਮਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੇਟਰਿੰਗ
- ਏਅਰਲਾਈਨ ਕੇਟਰਿੰਗ ਅਤੇ ਕੈਬਿਨ ਸੇਵਾਵਾਂ
- ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਕੇਟਰਿੰਗ ਉਦਯੋਗ
- ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਜ਼
- ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਕੇਟਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ
- ਸਰਕਾਰੀ ਕੇਟਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ—ਜਿਵੇਂ ਰੇਲਵੇ, ਫੌਜ, ਮੰਤਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਸਮਾਗਮ
- ਫੂਡ, ਕੰਫੈਕਸ਼ਨਰੀ, ਬੈਵਰੇਜ਼ ਉਤਪਾਦਨ ਉਦਯੋਗ
ਪ੍ਰਸਨਾਲਟੀ ਗੁਣ:
- ਵਧੀਆ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਸਕਿਲ
- ਮਿਲਣਸਾਰ ਸੁਭਾਉ
- ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ
- ਸੇਵਾ ਭਾਵਨਾ
ਸ਼ੈਖਸ਼ਿਕ ਯੋਗਤਾ/ਸੰਸਥਾਨ
ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਯੋਗਤਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨੇਸ਼ਨਲ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਐਂਡ ਕੇਟਰਿੰਗ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (NCHMCT), ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਮੰਤਰਾਲੇ ਹੇਠਾਂ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹੈ, ਦੇਸ਼ਭਰ ਵਿੱਚ 24 ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਅਤੇ 8 ਫੂਡ ਕ੍ਰਾਫਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੋਰਸ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੌਂਸਲ ਹੌਸਪਿਟੈਲਿਟੀ ਅਤੇ ਸਰਵਿਸ ਸੈਕਟਰ ਲਈ 11 ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਯੋਗਤਾ: 10+2 ਪਾਸ ਹੋਣਾ ਲाज़ਮੀ ਹੈ।
ਅਵਧੀ:
- ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੋਰਸ 3–4 ਸਾਲ
- ਡਿਗਰੀ ਕੋਰਸ 4 ਸਾਲ
ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ: ਲਿਖਤੀ ਟੈਸਟ, ਗਰੁੱਪ ਚਰਚਾ ਅਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ।
ਸੰਸਥਾਨ:
- ਨੇਸ਼ਨਲ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
- ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਔਰੰਗਾਬਾਦ
- ਵੈਲਕਮਗਰੁੱਪ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸਕੂਲ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
- ਓਬਰੌਇ ਸਕੂਲ ਆਫ ਲਰਨਿੰਗ ਐਂਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
- ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਕੋਲਕਾਤਾ
- NIPS ਸਕੂਲ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਕੋਲਕਾਤਾ
- ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੋਟਲ ਐਂਡ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਕੋਲਕਾਤਾ
- ਕੈਨਨ ਸਕੂਲ ਆਫ ਕੇਟਰਿੰਗ ਐਂਡ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਚੇਨਈ
- ਮੋਤੀ ਮਹਲ ਅਕਾਦਮੀ ਆਫ ਹੌਸਪਿਟੈਲਿਟੀ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ, ਮੰਗਲੌਰ
- ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਕਾਲਜ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ
- ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ, ਮੇਰਠ
ਹੋਰ ਮੌਕੇ: ਬਹੁਤੇ ਕੰਮ ਐਸੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੋਟਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ।
ਰਿਸੈਪਸ਼ਨਿਸਟ: ਚੰਗੀ ਪਹਿਰਾਵਟ, ਧੀਰਜ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਪਰਸਨਾਲਟੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਹੈ।
ਕਸਟਮਰ ਰਿਲੇਸ਼ਨ ਅਫਸਰ: ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਸੁਣਨਾ, ਵਿਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਕੋਆਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਕਰਨਾ। ਵਧੀਆ ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ/ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਲੋੜੀਂਦੇ ਹਨ।
ਅਕਾਉਂਟਿੰਗ ਅਤੇ ਫਾਇਨੈਂਸ਼ਲ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਐਕਸਪਰਟ: ਅਕਾਉਂਟਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਾਲੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ।
ਬੈਕਐਂਡ ਅਫਸਰ: ਰਿਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਅਫਸਰ ਨੂੰ ਟਿਕਟਿੰਗ, ਜੀਓਗ੍ਰਾਫੀ, ਟਾਈਮ ਜ਼ੋਨ, ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੋਡ ਆਦਿ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਫੂਡ ਐਂਡ ਬੈਵਰੇਜ਼ ਐਕਸਪਰਟ: ਨਿਊਟ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਾਂ ਫੂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ।
ਹਾਰਟੀਕਲਚਰਿਸਟ/ਲੇਆਉਟ ਪਲਾਨਰ: ਹੋਟਲ ਜਾਂ ਰਿਸੋਰਟ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ।
ਇੱਕ ਵਾਰ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਬੇਅੰਤ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਇਥੇ ਦਾ ਕੰਮ ਦਾ ਮਾਹੌਲ, ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦੇ ਮੌਕੇ ਬਹੁਤ ਆਕਰਸ਼ਕ ਹਨ।